Bệnh héo xanh trên cây cà chua do vi khuẩn gây ra, chúng lây lan rất nhanh trong điều kiện khí hậu ẩm ướt, đặc biệt là có thể xuất hiện ở bất kỳ giai đoạn nào tại vườn cây. Một khi cà chua đã bị vi khuẩn héo xanh tấn công thì rất khó để điều trị dứt điểm, làm thiệt hại nghiêm trọng đến năng suất vụ mùa. Do đó công tác quản lý và phòng ngừa cà chua bị héo xanh đóng vai trò vô cùng quan trọng để đảm bảo sức khỏe vườn cây cũng như sản lượng và thu nhập của nhà vườn.

Để hỗ trợ bà con canh tác hiệu quả hơn, kỹ sư AQ Bice sẽ thông tin chi tiết về cách trị bệnh héo xanh trên cây cà chua cũng như phòng ngừa nấm khuẩn tại vườn nhà an toàn với các nội dung sau đây mời bà con cùng tham khảo nhé!

Tìm hiểu bệnh héo xanh trên cây cà chua là gì?

Bệnh héo xanh trên cây cà chua hay còn được bà con địa phương gọi là héo rũ, héo tươi. Tình trạng này sẽ làm cho cây đột nhiên bị héo hoặc chết trong khi lá vẫn xanh tốt. Như vậy, rất khó để bà con có thể nhận biết bệnh héo xanh cà chua bằng lá. Bệnh héo xanh này thường xảy ra trên các cây trồng thuộc nhóm bầu, bí và cà.

Tác nhân gây bệnh héo xanh trên cây cà chua

▶️ Nguyên nhân chính gây ra bệnh héo xanh cà chua là vi khuẩn Pseudomonas solanacearum. Loài vi khuẩn này tồn tại trong tự nhiên với nhiều biến chủng và cách ký sinh khác nhau. Vì vậy mà nguồn bệnh mà vi khuẩn Pseudomonas solanacearum rất đa dạng.

▶️ Khi nhóm vi khuẩn này xâm nhập vào cây cà chua, chúng sẽ ngăn chặn các nguồn cung cấp nước và chất dinh dưỡng để nuôi cây. Tình trạng này khi kéo dài sẽ làm cho tình trạng héo toàn bộ cây và chết dần.

▶️ Bên cạnh tình trạng héo xanh vi khuẩn cà chua, hai loại nấm phổ biến là Fusarium và Verticillium cũng gây ra hiện tượng cây nhanh chóng héo rũ, dẫn đến chết cây do tắc nghẽn mạch dẫn khiến cây không thể hấp thu chất dinh dưỡng. Đối với bệnh do nấm, cần nhổ bỏ vườn và không trồng cà chua ở vị trí cũ ít nhất một năm.

▶️ Ngoài ra việc tưới nước quá nhiều dễ dẫn đến cây bị úng, không kịp hấp thụ nước, cũng dẫn tới tình trạng héo do dư thừa nước tưới. Do đó, cần điều chỉnh cách bổ sung nước cho cây một cách hợp lý, đặc biệt trong mùa mưa kéo dài.

Những đặc điểm của vi khuẩn gây bệnh héo xanh trên cây cà chua

➡️ Vi khuẩn gây bệnh héo xanh cây cà chua có thể tấn công hơn 270 loài cây thuộc hơn 40 họ thực vật, trong đó có nhiều cây trồng phổ biến như cà chua, khoai tây, cà tím, ớt, thuốc lá, hồ tiêu, dâu tằm,… Bệnh héo xanh đặc biệt nghiêm trọng ở các cây thuộc họ cà (Solanaceae) và họ bầu bí (Cucurbitaceae) như dưa leo, mướp, khổ qua, bầu, bí,…

➡️ Vi khuẩn héo xanh cà chua có thể tồn tại trong đất, tàn dư cây trồng và trên cây giống. Củ giống đã nhiễm bệnh nhưng chưa có biểu hiện rõ ràng sẽ là nguồn lây lan cực kỳ nguy hiểm, khiến bệnh phát tán xa hơn rất khó kiểm soát.

➡️ Vi khuẩn sẽ lây qua các yếu tố từ môi trường như gió, nước mưa, công cụ làm vườn và côn trùng. Đặc biệt ở những cây cà chua bị tấn công bởi côn trùng và bị tổn thương cơ học sẽ là điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn xâm nhập vào bên trong cây.

➡️ Trong điều kiện thích hợp, vi khuẩn có thể sống sót trong đất từ 6 tháng đến 5–6 năm, tùy thuộc vào các yếu tố như nhiệt độ, độ ẩm, cấu trúc đất và điều kiện môi trường địa phương.

Nhận biết bệnh héo xanh trên cây cà chua qua đâu?

Do khả năng lây nhiễm của bệnh héo xanh cà chua chuyển biến rất nhanh nên bà con cần thường xuyên theo dõi tình trạng của cây. Bà con cần quan tâm 4 biểu hiện sau đây trên cây cà chua:

• Ngọn cây cà chua bị héo xanh và có dấu hiệu rũ xuống. Đây là biểu hiện của cây ở giai đoạn đầu nhiễm bệnh.
• Tiếp theo, phần chồi lá sẽ lây nhiễm và có biểu hiện tương tự phần ngọn. Khả năng lây nhiễm sẽ theo hướng từ trên xuống và biểu hiện rõ trên từng nhánh cây cà chua.
• Ở giai đoạn 3, gốc cây sẽ có dấu hiệu bị sần sùi ở lớp vỏ. Kèm theo đó, phần ngọn cây hoàn toàn bị héo sau một thời gian.
• Cuối cùng là phần rễ cây cà chua khi nhiễm bệnh héo xanh, màu sắc chuyển sang màu nâu và bị sũng nước. Bà con có thể kiểm tra bằng cách cho 1 đoạn thân cây vào nước sạch. Nếu chúng có những dịch vi khuẩn chảy ra từ thân thì chắc chắn đó là bệnh héo xanh.

Điều kiện để bệnh héo xanh trên cây cà chua phát sinh mạnh

Bệnh héo xanh cà chua phát sinh mạnh nhất vào thời gian xảy ra mưa thường xuyên và có nhiệt độ và độ ẩm cao. Trong trường hợp vi khuẩn tồn tại trong đất, khi môi trường đủ điều kiện pH 7 – 7,2.

Một khi loài vi khuẩn này phát triển mạnh, chúng có thể lây sang các cây khác thông qua giống cây, nước, không khí và dụng cụ làm nông. Thêm nữa, vi khuẩn Pseudomonas solanacearum có thể sinh sống và phát triển trong các bụi cỏ dại xung quanh vườn cà chua.

Hậu quả do bệnh héo xanh trên cây cà chua để lại

• Dựa vào điều kiện môi trường thuận lợi, vi khuẩn có khả năng lây lan rất nhanh. Từ những biểu hiện tấn công lên ngọn cây, chúng sẽ làn dần sang các cành khác và di chuyển xuống rễ.
• Nếu tình trạng này kéo dài, quả cũng sẽ bị vi khuẩn này tấn công và không phát triển. Tệ hơn cây sẽ chết hoàn toàn và không mang giá trị kinh tế cho bà con.